بیماران

دیابت، علائم، پیشگیری و درمان

دیابت یک بیماری مزمن متابولیک است که با افزایش سطح گلوکز یا قند خون تشخیص داده می شود. این بیماری در طول زمان منجر به آسیب جدی به قلب، عروق خونی، چشم ها، کلیه ها و اعصاب می شود.

شایع ترین نوع این بیماری، دیابت نوع 2 است که معمولاً در بزرگسالان اتفاق می افتد، زمانی که بدن در برابر انسولین مقاوم می شود یا انسولین کافی تولید نمی کند. بیش از 95 درصد افراد مبتلا به دیابت به دیابت نوع 2 مبتلا هستند. این نوع دیابت تا حد زیادی نتیجه وزن اضافی بدن و عدم تحرک بدنی است. در سه دهه گذشته شیوع دیابت نوع 2 در همه کشورها و با هر سطح درآمدی، به طور چشمگیری افزایش یافته است.

دیابت نوع 1 که زمانی به عنوان دیابت نوجوانان یا دیابت وابسته به انسولین شناخته می شد، یک بیماری مزمن است که در آن لوزالمعده انسولین کمی تولید می کند یا اصلاً انسولین تولید نمی کند. این نوع دیابت نیاز به تجویز روزانه انسولین دارد. در سال 2017، 9 میلیون نفر مبتلا به دیابت نوع 1 بودند. اکثر افراد مبتلا به دیابت نوع 1، در کشورهای با درآمد بالا زندگی می کنند. نه علت آن و نه راه های پیشگیری از آن مشخص نیست. در افراد مبتلا به دیابت، دسترسی به درمان مقرون به صرفه، از جمله انسولین، برای بقای آنها حیاتی است.

دیابت

علائم

علائم دیابت نوع 1 شامل نیاز به تکرر ادرار، تشنگی، گرسنگی مداوم، کاهش وزن، تغییرات بینایی و خستگی است. این علائم ممکن است به طور ناگهانی رخ دهد. علائم دیابت نوع 2 به طور کلی مشابه علائم دیابت نوع 1 است اما اغلب کمتر نمایان می شود. در نتیجه، بیماری ممکن است چندین سال پس از شروع و پس از بروز عوارض، تشخیص داده شود. به همین دلیل، آگاهی از عوامل خطر مهم است.
دیابت

پیشگیری و درمان

دیابت نوع 1 در حال حاضر قابل پیشگیری نیست. روش‌های مؤثری برای پیشگیری از دیابت نوع 2 و جلوگیری از عوارض و مرگ‌ و میر زودرس که می‌تواند ناشی از انواع دیابت باشد، وجود دارد. اقداماتی مانند ورزش منظم، تغذیه سالم، اجتناب از سیگار و دخانیات، کنترل چربی و فشار خون در کل جمعیت و در محیط‌های خاص مانند مدرسه، خانه و محل کار، صرف نظر از اینکه افراد مبتلا به دیابت هستند یا نه، به سلامت همه افراد کمک می‌کند.

نقطه شروع زندگی خوب و نرمال با دیابت، تشخیص زودهنگام است. هر چه بیمار با دیابت تشخیص داده نشده و درمان‌نشده طولانی‌تر زندگی کند، سلامتی او بیشتر در مخاطره خواهد بود. بنابراین دسترسی آسان به تشخیص های اولیه، مانند آزمایش قند خون، باید در مراکز مراقبت های بهداشتی اولیه در دسترس باشد. بیماران به ارزیابی دوره ای تخصصی یا کنترل عوارض بیماری نیاز دارند.

مجموعه ای از مداخلات مقرون به صرفه می تواند نتایج آزمایش بیمار را بدون توجه به نوع دیابتی که ممکن است داشته باشد، بهبود ببخشد. این مداخلات شامل کنترل گلوکز خون از طریق ترکیبی از رژیم غذایی، فعالیت بدنی و در صورت لزوم دارو می باشد. کنترل چربی و فشار خون برای کاهش خطرات قلبی عروقی و سایر عوارض و غربالگری منظم برای پیشگیری از آسیب به چشم ها، کلیه ها و پاها برای تسهیل درمان زودهنگام لازم است.

دیابت

شیوع جهانی

تعداد افراد مبتلا به دیابت از سال 1980 تقریباً چهار برابر شده است و شیوع آن در سراسر جهان به ویژه در کشورهای با درآمد کم و متوسط رو به افزایش است. علل این موضوع پیچیده است، اما این افزایش تا حدی به دلیل افزایش تعداد افراد دارای اضافه وزن، چاقی و کمبود گسترده فعالیت بدنی است.

دیابت از هر نوع می تواند منجر به عوارض در بسیاری از قسمت های بدن شود و خطر مرگ زودرس را افزایش دهد. دیابت عامل اصلی نابینایی، نارسایی کلیه، حملات قلبی، سکته مغزی و قطع اندام تحتانی است. این در حالی است که تا حدود زیادی می توان از ابتلا به دیابت و عوارض آن با رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم، حفظ وزن طبیعی بدن و پرهیز از مصرف دخانیات پیشگیری کرد. همچنین دیابت را می توان با رژیم غذایی، فعالیت بدنی، تجویز دارو، غربالگری و کنترل منظم عوارض، درمان کرد و از عواقب آن جلوگیری کرد یا آن به تأخیر انداخت.

حدود 422 میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به دیابت هستند که اکثریت آنها در کشورهای با درآمد کم و متوسط زندگی می کنند و سالانه 1.5 میلیون مرگ مستقیماً به دیابت نسبت داده می شود. هم تعداد موارد و هم شیوع دیابت در چند دهه گذشته به طور پیوسته در دنیا در حال افزایش بوده است.

در سازمان بهداشت جهانی، یک هدف مورد توافق برای توقف افزایش دیابت و چاقی تا سال 2025 در دنیا وجود دارد.